8 November 2025

Niet overal gelijke kansen: in deze gemeenten kunnen jongeren zich al vóór hun 18e inschrijven

Abel Staal
student Journalistiek & Media

Nieuwbouwproject in Alkmaar
foto ter illustratie: nieuwbouwproject in Alkmaar

© Pixabay: Coolooc

Voor veel jongeren is het een droom om op zichzelf te wonen, maar die droom lijkt steeds verder weg. De huizenprijzen stijgen, de wachttijden voor sociale huur lopen op, en betaalbare kamers zijn bijna niet te vinden. “Ik sta al tien jaar ingeschreven en kom nog niet eens in de buurt van een huis toegewezen krijgen,” zegt een jongere in een recent onderzoek van RIGO. Voor veel leeftijdsgenoten is dat herkenbaar: ze wonen noodgedwongen nog thuis.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) wordt het woningtekort in Nederland geschat op ruim 400.000 huizen. Vooral jongeren voelen dat er te weinig woningen beschikbaar zijn: bijna een kwart van de thuiswonende jongeren wil uit huis, maar kan het niet. Betaalbare starterswoningen verdwijnen snel, en huren in de vrije sector is vaak te duur. De meeste jongeren zijn daardoor afhankelijk van sociale huur, maar de wachttijd voor zo’n sociale huurwoning kan oplopen tot wel acht jaar.

Statushouders

Een veelbesproken punt is de voorrang voor statushouders, mensen met een verblijfsvergunning die verplicht moeten worden gehuisvest door gemeenten. In heel Nederland is er discussie over of deze groep nog wel automatisch voorrang moet krijgen. Sommige gemeenten werken met “vaste quota”, zoals Arnhem. Hierbij worden een bepaald aantal woningen speciaal gereserveerd voor statushouders. Toch blijft het onderwerp van de voorrang voor statushouders vooral een kwestie waarover in de politiek nog stevig wordt gedebatteerd.

Opzoek naar een woning
Opzoek naar een woning

© Pixabay: @janeb13

Meer kans door eerder inschrijven?

Jongeren kunnen zich meestal pas vanaf hun 18e inschrijven bij een woningcorporatie. In sommige regio’s mag dat al eerder, bijvoorbeeld vanaf 16 jaar. Daarnaast bestaan er speciale jongerenwoningen, bedoeld voor mensen tussen 18 en 28 jaar, vaak met tijdelijke contracten van vijf jaar. Dat geeft jongeren de kans om ervaring op te doen met zelfstandig wonen.

Niet alle gemeenten doen aan zo’n vroege inschrijving. In Arnhem, bijvoorbeeld, kan je pas vanaf je 18e inschrijven. De reden? Jongeren onder de 18 zijn nog minderjarig en kunnen juridisch gezien toch geen huurcontract afsluiten zonder toestemming van hun ouders. Voor woningcorporaties is het daarom handiger om de inschrijvingen vanaf 18 jaar te laten beginnen.

Grotere kans op een woning

In sommige gemeenten is het dus wel mogelijk om je vanaf 16 jaar in te schrijven, zoals Valburg. Dat kan dan bij bepaalde woningcorporaties. Daardoor bouwen jongeren alvast inschrijftijd op, wat later kan helpen bij het krijgen van een woning.

Het blijkt dus dat jongeren die al wonen in een gemeente, waar je vanaf 16-jarige leeftijd ingeschreven kan worden, een grotere kans hebben op een woning. Maar wat als dat niet kan in je gemeente? Dan moet je in de meeste gevallen gewoon wachten tot je 18e.

Gemeentes waarin je vanaf 16 jaar kan inschrijven
Gemeentes waarin je vanaf 16 jaar kan inschrijven

© Abel Staal / LocalFocus