25 October 2025

Nijmegen Stadsportret

Grote Markt
© Nienke

Vandaag nemen we je mee door Nijmegen heen. We vertellen over de 4 daagse, de geschiedenis, de natuur in en om de stad, mooie bezienswaardigheden, en uitgaan.

De 4 Daagse

De Nijmeegse Vierdaagse is een wandelevenement dat sinds 1909 jaarlijks plaatsvindt. Dit oudste en meest bekende wandelevenement in Nederland is de grootste meerdaagse wandeltocht ter wereld en staat inmiddels bekend als ‘The Walk of the World’. Elk jaar doen deelnemers mee uit ongeveer 80 landen waarvan merendeels militair zijn.

Foto (onderstaand) : de wedren. zowel het start als eindpunt van de 4 daagse

wedren
© melanie

Geschiedenis van de 4 daagse

De allereerste wandelvierdaagse begon op 1 september 1909 met als doel de conditie van de militairen te verbeteren. Tijdens de eerste vierdaagse konden ze in vijftien verschillende plaatsen in Nederland starten, en de route was oorspronkelijk niet aan Nijmegen verbonden. De deelnemers konden zelf hun route kiezen en niet iedereen liep dezelfde route. Er deden in totaal 306 mensen mee, waarvan merendeel militair waren. In 1925 werd Nijmegen de vaste startplaats van de Vierdaagse. Arnhem, Utrecht, Amersfoort, Den Bosch, Brede, zijn allemaal startplaatsen geweest van de Vierdaagse, maar nergens anders was de gastvrijheid zo groot als in de Nijmeegse Prins Hendrikkazerne.

De geschiedenis van Nijmegen

Nijmegen staat bekend als een van de oudste steden van Nederland en heeft daardoor heel veel meegemaakt. In dit deel van het stadsportret ga ik schrijven over een paar dingen die in Nijmegen zijn gebeurd.

De Valkhofburcht

Keizer Karel de grote heeft rond 777 toestemming gegeven om een palts te laten bouwen op de plek waar verstrekte romeinse nederzettingen lagen. In de 10de eeuw was de Duitse keizer heerser over Nijmegen geworden en graven en andere edelen kwamen in opstand. Ze hadden de burcht in brand gestoken en de Duitse keizers waren daarna voor een lange tijd niet meer te zien in Nijmegen.

Rond 1155 liet keizer Frederik I Barbarossa de palts in het geheel te vernieuwen en de burcht bleef zo tot 1796 in opdracht van het provinciaal bestuur van Gelderland.

Van alle paltsgebouwen zijn alleen nog maar de Sint-Nicolaaskapel en de Barbossaruïne overgebleven. Je kunt deze historische monumenten vinden in het Valkhof park naast het Valkhof museum.

Foto (onderstaand) : Maquette van een recreatie van de valkofsburcht

ding
© lynn

Vergissingsbombardement 1944

In Februari 1944 werd Nijmegen zwaar getroffen door een luchtbombardement van Amerika, De bommen vielen 2 uur ‘s middags, Er vielen ongeveer 800 doden, duizenden mensen raakte gewond en het hart van Nijmegen was voor een deel weggevaagd.

Het nazirijk had al snel misbruik gemaakt van de situatie en had propaganda, De nazi’s beweerde bijvoorbeeld dat “bombarderen de manier was dat Anglo-Amerikanen oorlog voerde en dat de Duitsers dat niet deden”. Terwijl de Amerikanen beweerde dat het bombardement een vergissing was.

De propaganda werkte gelukkig niet sinds de Geallieerden met open armen werden ontvangen tijdens Operatie: Market garden in September 1944 maar de oorlog was toen helaas niet voorbij en Nijmegen was toen als front gebruikt tegen het nazi regime tot het einde van de oorlog op 5 Mei 1945.

In nagedachtenis werden er verschillende monumenten gemaakt voor de slachtoffers zoals: ‘De schommel’ gemaakt door Henk Visch dat speciaal in het herdenken kwam voor 24 kinderslachtoffers en 8 zusters van een kleuterschool die op de plek waar het monument nu zit was getroffen. Bij de brandgrens zijn er verschillende ronde bordjes op de grond vast gemaakt met namen van slachtoffers en bij de Cavaljeweg staat er ook een herdenkingsmonument in een begraafplaats. Als je bij de Hema komt op de grote markt staat er ook informatie in de display van de Winkel.

foto (onderstaand): Herdenkingsmonument: ‘De Schommel’ gemaakt door Henk Visch.

schommel
© lynn

Sint- Stevenskerk

In 1254 is er begonnen met de opbouw van de Sint-Stevenskerk in Nijmegen en in 1272 werd de kerk toegewijd aan Bisschop Albertus Magnus. de kerk is voor vele Nijmegenaren een van de symbolen van Nijmegen en heeft ook als een hoop symbool gestaan voor de heropbouw nadat Nijmegen werd gebombardeerd in 1944 door de geallieerde Amerikanen.

De Katholieken hadden in hun tijd de kerk in bonte kleuren geschilderd en de kerk kwam daardoor ook vol met heilige beelden. Met de beeldenstorm in 1580 en de overname van de protestanten in 1591 gaven de protestanten de kerk een witte kleur en hebben de kerk hellemaal leeggehaald. de kunstwerken en relieken zijn in deze tijd ook helaas verdwenen.

De Sint-Stevenskerk wordt vernoemd in een van de bekendste volksliedjes van Nijmegen genaamd: ‘al mot ik krupe’, In de Sint-Stevenskerk worden nu allemaal activiteiten georganiseerd bijvoorbeeld: in de week dat dit geschreven is er bijvoorbeeld een expositie over het 150 jaren bestaan van de Nijmeegse brandweer.

Foto (onderstaand): de Sint- Stevenskerk

kerk
© lynn

Natuur

Naast het grote winkel- en uitgaanscentrum heeft Nijmegen ook veel mooie natuurgebieden. In dit gedeelte vertel ik over 3 mooie groene plekken in nijmegen

Het Kronenburgerpark.

Misschien wel het meest iconische park van heel Nijmegen: Het Kronenburgerpark.

Dit park bevindt zich aan de Kronenburgersingel, recht tussen het Keizer Karelplein en de Waalkade. In dit 1,31 hectare grote park bevinden zich 3 waltorens : De Kruittoren, St. Jacobstoren en De Roomse Voet. Het park is waarschijnlijk vernoemd naar De Kruittoren, die ook wel Kronenburgertoren wordt genoemd. Deze naam is ontstaan omdat de borg (borg betekent versterkte plaats) een kroon had.

Er zijn in dit park veel verschillende dieren te vinden, zoals eenden die rustig rondzwemmen in de vijver tot aan zelfs grotere dieren zoals herten in de dierenweide. Stichting Vrienden van het Kronenburgerpark zorgt voor de gezondheid van de dieren. Tevens vinden in het Kronenburgerpark regelmatig evenementen plaats, zoals festivals en sportevenementen

Het Kronenburgerpark is een rijksmonument sinds 15 april 2002 en draagt nummer 522957.

Het park is geliefd door veel Nijmegenaren. Er is zelfs door Nijmegenaar Frank Boeijen een lied over geschreven in 1985 met een gelijknamige titel.

foto (ondertsaand): Het Kronenburgerpark.

s
© Daan hendriks

Stadswaard

Als je over de Waalbrug Nijmegen binnenrijdt, zie je aan je linkerkant het prachtige uiterwaardengebied de Stadswaard

Het Ooyse Schependom is een wijk van Nijmegen-Oost. Het gebied ligt in de Ooijpolder aan de Waal. Dit gedeelte, dat van ‘t Meertje tot bijna aan De Vlietberg loopt, wordt Stadswaard genoemd. Ten zuiden van de Ooysedijk wordt het gebied ook gebruikt voor landbouw.

In De Stadswaard is veel volle natuur te zien. Er zijn ook vele kleine waalstrandjes waar je lekker kan zonnen. Maar er zijn ook veel dieren. Zo vind je er grote dieren zoals gallowayrunderen en konikpaarden en als je goed oplet vind je bijzondere vogelsoorten zoals de prachtige Blauwborst of Tapuit. Als je geluk hebt spot je zelfs de mysterieuze Roerdomp. Een reigersoort die zich goed kan camoufleren in het riet. Naast een grote lijst aan vogelsoorten vind je in de Stadswaard ook andere bijzondere dier- en plantsoorten. Je kan namelijk ook soms de bever én zelfs de otter spotten in de Stadswaard. Het is echt een aanrader om een keer de ‘Ooypoort’ over te steken om een kijkje te komen nemen in dit natuurgebied pal naast het centrum van Nijmegen.

Javabosje

Het kleine stukje bos van 0,47 hectare groot bevindt zich tussen de Javastraat, Fransestraat, St.-Annastraat en Archipelstraat in. De enige manier dat je in het bos kan komen is via de Javastraat: het paadje tussen nummer 66 en 80. Het Javabosje bevindt zich op het terrein van de tuin van de gezusters Bolsius en een voormalige kwekerij. In de jaren 70 had de gemeente plannen om hier een parkeerplaats aan te leggen. Doordat de buurt in verzet kwam, werden de plannen afgezegd. Daarna gebeurde er weinig door zowel de gemeente als de buurt. het gebied raakte in verval: het werd gebruikt als stortplaats en alles groeide dicht. In 1995 riep de gemeente het gebied uit tot groengebied. De grond blijft eigendom van de gemeente, maar de bewoners onderhouden het zelf. Hiervoor komen buurtgenoten twee keer per jaar bij elkaar om alles te onderhouden.

In het bos bij het informatiebord hangt een lijst van in totaal 33 waargenomen vogelsoorten. Er is zelfs een enkele keer een uil of buizerd gespot.

In dit kleine stukje natuur bevinden zich naast veel diverse vogelsoorten ook veel boomsoorten waaronder beuken, eiken, abeelen, haagbeuken, esdoornen, douglassparren en een enkele den. In het noordelijke deel van het bosje bevindt zich een kort pad met daarin een ondiepe betonnen vijver. Ondanks de grootte is het een prachtig stukje natuur en zeker de moeite waard om een keer langs te gaan.

Bezienswaardigheden Nijmegen

Nijmegen heeft veel bezienswaardigheden, in dit stuk vertel ik over 3 populaire bezienswaardigheden voor jong en oud.

De Grote markt Nijmegen: 

De markt is het historische grote plein midden in de stad Nijmegen. De naam werd als eerst benoemd als Hundisborch in 1254, later varieerde het naar Cruys of Cruys markt. Pas in 1924 kreeg het de naam de Grote Markt. Het heeft een plek op de monument lijst gekregen.

De Grote Markt staat vol met terrasjes en cafés en levendige winkels. Het is een van de gezelligste plekken in Nijmegen. Ook is het enorm populair voor evenementen bijvoorbeeld voor festivals of zelfs de vierdaagse. Lokale en nationale artiesten treden daarop.

Ook is er een grote aanwezigheid van markten, al eeuwenlang zijn er markten op de maandag, zaterdagen en zondagen. Op de maandagen zijn er vooral markten vlak bij de Stevenskerk. Met zo’n 35 kramen is het plein al snel vol. De kramen zijn gevuld met kleding, bloemen en voor groenten. Voor de zaterdag is er een biologische markt, vol met kazen, brood, vis, kruiden en ook bloemen te zien. De zondagsmarkten zijn meestal seizoensgebonden je hebt bijvoorbeeld paasmarkten, kerst sinterklaasmarkten. Vooral ieder met een eigen thema.

Grote markt Nijmegen
© Julia Rosier

Festival de oversteek:

Het meer daagse kunstfestival van Nijmegen is de Overstreek, voor jong en oud aan de noordkant van Nijmegen. Het festival wordt gehouden in het eerste weekend van september.

Het weekend is gevuld met theater, dans, spoken word, muziek en beeldende kunst. Veel van deze activiteiten worden ingezet in een route. Als je een bepaalde route volgt, zie je deze activiteiten plaats nemen. Zoals de maakplaats Oversteek biedt podium aan voor opkomende makers! Het is een ontwikkeling van de zowel eerdere routes als Expeditie noord en Theatraal aan Waal. Expeditie Noord heeft de volledige focus op beeldende kunst.

Speciaal voor het kinderen werkt het festival samen met de bibliotheek van Gelderland-zuid voor een speciaal kinderprogramma. Zoals de bekende schrijver Tineke honigh hun eigen verhalen gaan bedenken. Ook is er een kleine voorstelling te vinden voor kinderen vol met fantasie en symboliek.

foto: onderstaand

Festival de Oversteek
© Julia Rosier

Olround Bowling Nijmegen

Het Olround in Nijmegen is het levendige bowling center van Nijmegen. Gericht in 1974 door de familie Oldenburg, al 3 generaties zit het in de familie. De huidige eigenaar is op dit moment Gijs van Oldenburg die het heeft overgenomen van zijn vader Bas van Oldenburg.

Het centrum is gevuld met 20 bowlingbanen

Het bowlingcentrum is ook te aanbevolen voor kinderfeestjes, bedrijfsuitjes, verjaardagfeestjes, en ook voor studenten! Je hebt naast het normale bowlen ook het Glow in the dark bowlen en ook disco bowlen. Naast bowlen is er ook een extra activiteit namelijk Prison Island. Het is een soort van escape room, vol gevuld met unieke kamers. Tactische en fysieke spellen komen van pas.

Olround Nijmegen
© Julia Rosier

Uitgaan in Nijmegen

Zin in een avondje uit of gezellig borrelen met vrienden? Dan ben je in Nijmegen aan het juiste adres! Nijmegen is een bruisende stad en er is voor ieder wat wils.

Als je zin hebt in een lekkere borrel ga dan eens kijken in de Molenstraat, hier zijn genoeg terrassen en cafés. Denk aan Van Buuren die je zeker niet kan missen. Die staat bekend om het gezellige buiten terras.

De kroeg en club in voor een gezellige tijd met je vrienden? In de Molenstraat en Betouwstraat vind je de typische studenten kroegen en clubs. Denk aan De FUIK, het beroemdste feest café van Nijmegen met de beste Nederlandse hits en meezingers! Hou je meer van housemuziek? Dan ben je bij de nieuwe club ”Novia” op de goede plek. Eerder was dit de beruchte kroeg ”El Sombrero” maar deze is in een nieuw en jong jasje gestoken naar een hippe house club.

Wil je je stem kwijtraken? Zing de longen uit je lijf en ga naar Roxy’s karaokebar in de Grotestraat! Je kan je eigen karaokeruimte huren of terecht voor verschillende feesten.

En zeker niet te vergeten: Doornroosje! Volgens Doornroosje is het het grootste poppodium van Nijmegen. Het is opgericht in 1968 en in 2014 is de nieuwe locatie aan het Stationsplein geopend. Het beschikt over 2 zalen. Voor ieder is er wat wils, van pop, rock tot dance etc. Heb je zin in een techno feestje? Ook dat kan in Doornroosje. Buiten de twee zalen aan het stationsplein in Nijmegen organiseert Doornroosje ook verschillende evenementen in het Gofferttheater, Schouwburg, De Vereeniging en LUX.

Geniet in Nijmegen, waar gezelligheid vanzelf gaat!

Club Novia
© Nienke Janssen

Doornroosje Nijmegen
© Nienke Janssen